قاطعیت در مشاوره و روانشناسی به چه معنایی به کار برده می‌شود؟

قاطعیت در مشاوره و روانشناسی به توانایی ابراز نیازها، خواسته‌ها، احساسات، عقاید و نظرات به صورت مستقیم، صادقانه و محترمانه اشاره دارد، بدون آنکه به حقوق دیگران آسیب برساند یا احساسات آنها را نادیده بگیرد. افراد قاطع می‌توانند بدون پرخاشگری یا انفعال، نظرات و مواضع خود را به شکلی موثر ابراز کرده و ارتباط موثری با دیگران داشته باشند.

تکنیک‌های افزایش قاطعیت

جهت افزایش مهارت قاطعیت می توان از راه‌کارها و تکنیک‌های متفاوتی استفاده نمود. برخی از این تکنیک‌ها را در اینجا معرفی می‌کنیم که شامل موارد زیر می شود:

• بیان نظرات و احساسات با استفاده از کلمه “من” به جای انتقاد مستقیم از دیگران.
• تمرین نه گفتن به شما کمک می کند تا درخواست‌هایی که با منافع شخصی شما سازگار نیستند پاسخ مناسب بدهید.
• برقراری تماس چشمی، ایستادن صاف و استفاده از حالت‌های چهره مثبت و خنثی.
• قبل از پاسخ دادن به دیگران، یک نفس عمیق بکشید و به خودتان زمان دهید تا فکر کنید.

مزایای روانشناسانه رفتار قاطعانه

بدون شک رفتار قاطعانه مزایای خود را دارد که در روانشناسی به آنها توجه می شود. مهمترین این مزایا شامل موارد زیر است:

1. بهبود ارتباطات و روابط بین فردی.
2. افزایش اعتماد به نفس و احترام به خود.
3. کاهش تعارض و افزایش کنترل بر موقعیت‌های اجتماعی

قاطعیت می‌تواند بسیار مفید باشد، اما مانند هر مهارت ارتباطی دیگری، ممکن است معایب و موانعی نیز داشته باشد. در ادامه به برخی از معایب و موانع رایج قاطعیت اشاره میکنم.

معایب قاطعیت

گاهی اوقات داشتن قاطعیت می تواند مشکلات و معایبی برای فرد داشته باشد. توجه به این موارد باعث می شود بتوانید رفتار سنجیده‌تری از خود نشان دهید. اگر بخواهیم به برخی از معایب قاطعیت اشاره کنیم، به ترتیب شامل موارد زیر است:

1. در برخی فرهنگ‌ها، رفتار قاطعانه ممکن است به عنوان بی‌ادبی یا توهین‌آمیز تلقی شود.
2. تحقیقات نشان داده‌اند که قاطعیت در مردان بیشتر پذیرفته شده و در زنان ممکن است با واکنش‌های منفی مواجه شود.
3. قاطع بودن ممکن است باعث شود دیگران پاسخ‌های منفی نشان دهند، به خصوص اگر به رفتار قاطعانه عادت نداشته باشند و انتظار رفتار منفعلانه‌تری داشته باشند.
4. قاطعیت ممکن است باعث شود دیگران واکنش‌های منفی نشان دهند،.

موانع قاطعیت

شما هم می دانید همیشه نمی توان قاطع بود. برخی مواقع مانع از قاطع بودن ما می شود. از منظر روانشناسی، مهمترین این موانع را می توان به صورت زیر خلاصه کرد:

• افرادی که اعتماد به نفس کمی دارند، ممکن است در ابراز قاطعانه نیازها و خواسته‌های خود دچار مشکل شوند.
• برخی از افراد ممکن است از اینکه با قاطعیت نظرات خود را بیان کنند، بترسند زیرا نگرانند که دیگران آنها را رد کنند یا از آنها دوری کنند.
• برخی افراد ممکن است به دلیل عدم آموزش یا تجربه، مهارت‌های لازم برای رفتار قاطعانه را نداشته باشند.

قاطعیت مهارتی است که می‌توان آن را با تمرین و آگاهی از رفتارهای خود تقویت کرد. اگر در این زمینه به کمک بیشتری نیاز دارید، مشاوره با یک روانشناس می‌تواند مفید باشد.

مطالب مرتبط با این مقاله:

• اراده چیست؟ و چگونه می توان آن را تقویت کرد؟
• ترس از پذیرفته نشدن
• لجبازی در کودک و بزرگسال علل و راه‌‌های رهایی از آن

برای غلبه بر این موانع، می‌توان از تمرینات و تکنیک‌هایی استفاده کرد که به افزایش اعتماد به نفس و مهارت‌های ارتباطی کمک می‌کنند. همچنین، درک بهتر فرهنگ‌ها و انتظارات جنسیتی می‌تواند به افراد کمک کند تا در موقعیت‌های مختلف به شیوه‌ای مناسب قاطعیت خود را ابراز کنند.

اگر در خصوص قاطعیت فکر می کنید نیاز به مشاوره دارید، این موضوع به چند روش قابل انجام است. مثلا اگر ساکن شهر تهران هستید، برای ملاقات با من در کلینیک جنسی ژوآ حضور یابید. و اگر در  ژاپن، کانادا، ایتالیا، استرالیا و یا سایر کشورهای دنیا و یا ساکن شهرهای مختلف ایران مثل: بیرجند، نیشابور، زابل، قشم، ساری، رشت، کرمان، شیراز و یا هر نقطه‌ی دیگری هستید، برای دریافت نوبت مشاوره، بر روی رزرو وقت مشاوره آنلاین و تلفنی کلیک کنید. راه‌کار، مشاوره آنلاین و یا تلفنی و تلفن کلینیک ژوآ در سایت  سلامت ذهن است.