لجبازی در کودک و بزرگسال علل و راه‌‌های رهایی از آن
لجبازی یک رفتار دفاعی است که برای جلب توجه، ابراز خصومت، اثبات هویت، یا مقاومت در برابر تغییر به کار می‌رود. لجبازی می‌تواند در سنین مختلف و در شرایط مختلف بروز کند. برای مقابله، باید علت آن را تشخیص داد و با منعطفی، ارتباط مثبت، توجه مناسب، و احترام به نظرات دیگران رفتار کرد.
لجبازی، رفتاری است که در آن فرد به طور مداوم با خواسته ها یا دستورات دیگران مخالفت می کند. این رفتار در کودکان بسیار شایع است و معمولاً در سنین 2 تا 4 سالگی به اوج خود می رسد. در این سنین، کودکان در حال یادگیری و کشف دنیای اطراف خود هستند و به دنبال استقلال و کنترل هستند. بنابراین، می تواند راهی برای بیان این نیازها باشد.
علل لجبازی در کودکان
رشد و تکامل طبیعی: همانطور که گفته شد، در کودکان طبیعی است و معمولاً با رشد و تکامل آنها کاهش می یابد.
عدم استقلال: کودکانی که احساس استقلال نمی کنند، بیشتر از سایر کودکان لجباز می شوند.
کمبود توجه: گاهی اوقات، کودکان برای جلب توجه والدین یا سایر بزرگسالان، لجباز می شوند.
اضطراب یا ترس: کودکانی که مضطرب یا ترسیده هستند، ممکن است از این طریق، این احساسات خود را بیان کنند.
اختلالات روانی: در برخی موارد، می تواند نشانه یک اختلال روانی مانند اختلال لجبازی و نافرمانی (ODD) باشد.
راهکارهای مقابله با لجبازی
قوانین و محدودیت های واضحی تعیین کنید و به آنها پایبند باشید.
با کودک خود ارتباط برقرار کنید و به احساسات او توجه کنید.
از تنبیه بدنی خودداری کنید.
رفتارهای مثبت کودک را تقویت کنید.
نکات خاص
• در برابر رفتار کودک تسلیم نشوید. اگر کودک شما متوجه شود که می تواند به خواسته های خود برسد، این رفتار را ادامه خواهد داد.
• از کلمات و جملات ساده و روشن استفاده کنید. کودکان در سنین پایین ممکن است کلمات و جملات پیچیده را درک نکنند.
• انتظارات خود را از کودک واقع بینانه تعیین کنید. اگر انتظارات شما از کودک بیش از حد باشد، او ممکن است احساس ناامیدی کند و لجباز شود.
• صبر و حوصله داشته باشید. تغییر رفتار کودک زمان می برد.
می توانید از یک متخصص کمک بگیرید. یک متخصص روانشناس یا مشاور کودک می تواند به شما کمک کند تا علت لجبازی کودک خود را شناسایی کنید و راهکارهای مناسبی برای مقابله با آن پیدا کنید.
علل لجبازی در بزرگسالان
• رشد و تکامل طبیعی: در برخی موارد، در بزرگسالان می تواند یک رفتار طبیعی باشد. به عنوان مثال، برخی از بزرگسالان در سنین 30 یا 40 سالگی ممکن است با تغییرات زندگی، مانند تغییر شغل یا ازدواج، احساس عدم کنترل کنند و از طریق لجبازی، این احساسات خود را بیان کنند.
• عوامل روانشناختی: عوامل روانشناختی مانند اختلالات شخصیت، اختلالات اضطرابی و اختلالات خلقی نیز می‌توانند باعث لجبازی در بزرگسالان شوند.
• عوامل محیطی: عوامل محیطی مانند سوء استفاده یا طلاق نیز می توانند باعث این رفتار در بزرگسالان شوند.
راهکارهای مقابله با لجبازی در بزرگسالان
• درک علت: اولین قدم برای مقابله، درک علت آن است. اگر علت لجبازی فرد مشخص باشد، می‌توان راهکارهای موثرتری برای مقابله با آن پیدا کرد.
• ارتباط موثر: ارتباط موثر یکی از مهم ترین عوامل در مقابله با این رفتار است. سعی کنید با فرد لجباز ارتباط موثر برقرار کنید و به احساسات او گوش دهید.
• تنظیم انتظارات: انتظارات خود را از فرد واقع بینانه تعیین کنید. اگر انتظارات شما بیش از حد باشد، ممکن است فرد احساس ناامیدی کند و لجباز شود.
• استفاده از راهکارهای مثبت: سعی کنید از راهکارهای مثبت برای مقابله با لجبازی استفاده کنید. به عنوان مثال، رفتارهای مثبت فرد را تقویت کنید یا با او قراردادهایی ببندید.
نکات خاص
• در برابر لجبازی فرد تسلیم نشوید. اگر فرد متوجه شود که بااین کار می‌تواند به خواسته های خود برسد، این رفتار را ادامه خواهد داد.
• از تنبیه بدنی یا سایر روش های تنبیهی خودداری کنید. این روش ها معمولاً نتیجه عکس می دهند و باعث تشدید لجبازی می شوند.
• از مشاوره یا روان درمانی کمک بگیرید. اگر لجبازی فرد شدید است یا باعث مشکلات جدی در زندگی او شده است، ممکن است نیاز به مراجعه به مشاور یا روان درمانگر باشد.
نتیجه گیری
لجبازی می تواند مشکل ساز باشد، اما با شناخت علت آن و استفاده از راهکارهای مناسب، می توان آن را مدیریت کرد. بک متخصص روانشناس یا مشاور می تواند به شما کمک کند تا علت لجبازی خود را شناسایی کنید و راهکارهای مناسبی برای مقابله با آن پیدا کنید. برای رزرو وقت مشاوره کلیک کنید.
سایر نوشته ها: مشاوره روانشناسی و اهمیت و چرایی آن
دیدگاهتان را بنویسید