هیجان خواهی افراطی چیست عوارض و پیشگیری
هیجان خواهی افراطی یک صفت شخصیتی است که نشان میدهد فرد چقدر تمایل دارد که تجربههای جدید، هیجانانگیز، و خطرناک را امتحان کند. افراد هیجانخواه افراطی معمولاً به دنبال لذتجویی، تحریک، و تنوع هستند و از روتین و تکراری بودن خسته میشوند.
عوامل موثر در ایجاد هیجان خواهی افراطی
ممکن است به عوامل مختلفی برگردد، از جمله عوامل ژنتیکی، شناختی، روانی، و محیطی. برخی از این عوامل عبارتند از:
ژنتیک
تحقیقات نشان دادهاند که عوامل ژنتیکی در بروز و وجود این رفتار نقش دارند. افرادی که ژنهایی را به ارث بردهاند که باعث کاهش سطح سروتونین یا افزایش سطح دوپامین در مغز میشوند، احتمال بیشتری برای هیجان خواهی افراطی دارند.
عوامل شناختی
برخی از باورها، نگرشها، و ارزشهای فردی میتوانند باعث شوند که فرد به این رفتار گرایش پیدا کند. مثلاً اگر فرد باور داشته باشد که زندگی باید پر از هیجان و ماجرا باشد، یا اگر فرد ارزش بالایی برای خطرپذیری و مقاومت در برابر ترس بگذارد، یا اگر فرد از خودش انتظار داشته باشد که همیشه عملکرد بالا و موفقیت آمیز داشته باشد، ممکن است به هیجان خواهی افراطی روی آورد.
اختلالات روانی
برخی از اختلالات روانی میتوانند باعث شوند که فرد به هیجان خواهی افراطی روی آورد. مثلاً افرادی که اختلال شخصیت ضداجتماعی، اختلال دوقطبی، اختلال وسواسی-اجباری، اختلال اضطرابی، اختلال پانیک، یا اختلال خوردن دارند، احتمال بیشتری برای هیجان خواهی افراطی دارند.
محیط
برخی از شرایط محیطی میتوانند باعث شوند که فرد به این رفتار نامناسب روی آورد. مثلاً اگر فرد در یک محیط خسته کننده، تکراری، یا بیچالش زندگی کند، ممکن است به دنبال تغییر و هیجان باشد. یا اگر فرد در یک محیط خطرناک، ناامن، یا تهدیدکننده زندگی کند، ممکن است به دنبال فرار و مقاومت باشد.
عوارض هیجان خواهی
ممکن است عواقب منفی برای فرد و جامعه داشته باشد. برخی از این عواقب عبارتند از:
- افراد هیجان خواه افراطی ممکن است به مواد مخدر، الکل، قمار، اینترنت، پورن، و غیره اعتیاد پیدا کنند، چون این فعالیتها برای آنها جذابیت دارند و احساس تحریک، تنش، و لذت را در آنها ایجاد میکنند.
- افراد هیجان خواه افراطی ممکن است درگیر خطرات جسمی و روانی شوند، چون از خطر جویی، مبارزه، یا فرار نمیترسند. مثلاً ممکن است مصدومیتهای جسمی، بیماریهای عفونی، اختلالات روانی، یا مرگ ناگهانی را تجربه کنند.
- افراد هیجان خواه افراطی ممکن است درگیر مشکلات اجتماعی و قانونی شوند، چون از قوانین، مقررات، یا ارزشهای اجتماعی پیروی نمیکنند. مثلاً ممکن است روابط ناسالم، تعارضات خانوادگی، اخراج از مدرسه یا کار، دستگیری، زندان، یا تبعید را تجربه کنند.
پیشگیری
برای پیشگیری باید از راههای مختلفی استفاده کرد. برخی از این راهها عبارتند از:
- ایجاد و حفظ روابط سالم و مثبت با خانواده، دوستان، همکاران.
- افراد هیجان خواه افراطی باید با افرادی که به آنها احترام میگذارند، حمایت میکنند، و از آنها مراقبت میکنند، ارتباط برقرار کنند. این روابط میتوانند به افزایش اعتماد به نفس، کاهش استرس، و ارضای نیازهای عاطفی کمک کنند.
- افراد هیجان خواه افراطی باید فعالیتهایی را انتخاب کنند که برای آنها هیجانبخش، چالشبرانگیز، و خلاقانه باشند، اما خطرات و عواقب منفی نداشته باشند. مثلاً میتوانند ورزشهای تیمی، هنرهای نمایشی، موسیقی، عکاسی، مسافرت، و غیره را امتحان کنند.
- افراد دارای این مشکل باید از سلامت جسمی و روانی خود مراقبت کنند و در صورت داشتن هرگونه مشکل یا اختلال، به پزشک یا روانشناس مراجعه کنند. این کمک میتواند به شناسایی و رفع علل و عوامل هیجان خواهی افراطی، کاهش علائم و پیامدهای آن، و افزایش مهارتهای مقابله با آن کمک کند.
این مقاله برخی از عوامل، عواقب، و راههای پیشگیری از این مشکل را بررسی کرده است. البته هیجانخواهی افراطی یک موضوع پیچیده و چندبعدی است که نمیتوان با یک مقاله کوتاه آن را کاملاً پوشش داد.برای رزرو وقت مشاوره کلیک کنید.
مقالات دیگر:
دیدگاهتان را بنویسید